شعر کار و شایستگی (پروین اعتصامی)

آینه ، چون نقش تو بنمود راست -- خود شکن ، آیینه شکستن خطاست

اگر آینه  عیب های تو را به درستی به تو نشان داد ، نباید آینه را بشکنی و باید خودت را اصلاح کنی

جوانی گه که کار و شایستگی است -- گه خود پسندی و پندار نیست

دوران جوانی مان کار و تلاش است و زمانی برای نشان دادن غرور و تکبر نیست

چو بفروختی ، از که خواهی خرید ؟ -- متاع جوانی به بازار نیست

اگر دوران خوش جوانی را از دست دادی دیگر نمیتوانی آن را به دست بیاوری چون جوانی را در هیچ کجا نمی فروشند.

غنیمت شمر ، جز حقیقت مجوی -- که باری است فرصت ، دگر بار نیست

قدر جوانی خودت را بدان و به دنبال حقیقت باش ، زیرا ، فرصت زندگی برای هرکس یک بار ، بیش تر نیست.

مپیچ از ره راست بر راه کج -- چو در هست ، حاجت به دیوار نیست

همان طوری که برای داخل شدن از در استفاده می شود نه دیوار ، تو هم تا وقتی که راه راست وجود دارد از بی راهه نرو . (وقتی میشه از در وارد جایی شد دیگر نیازی به بالا رفتن از دیوار نیست)

ز آزادگان ، بردباری و سعی -- بیاموز ، آموختن ، عار نیست

از انسان های جوان مرد ، شکیبایی و تلاش را یاد بگیر و بدان که آموختن از انسان های دیگر ، ننگ نیست.

به چشم بصیرت به خود ، در نگر -- تو را تا در آیینه ، زنگار نیست

تا وقتی که ، دل تو دچار آلودگی گناه نشده با بینش و بصیرت در وجود خودت و کارهایت ، اندیشه کن.

همی دانه و خوشه ، خروار شد -- ز آغاز ، هر خوشه خروار نیست

قطعاً با جمع شدن دانه ها و خوشه ها ، خرمن به وجود می آید. هیچ دانه و خوشه ای در آغاز ، خرمن و خروار نبوده است.

همه کار ایّام درس است و پند -- دریغا که شاگرد هشیار نیست

روزگار ، سراسر درس عبرت است امّا ، افسوس که انسان آگاه و هوشیاری وجود ندارد که از این همه درس ، پند و عبرت بگیرد.